Nồi cơm điện đã trở thành vật dụng quen thuộc trong căn bếp của hầu hết các gia đình Việt. Tưởng chừng là thiết bị đơn giản, dễ dùng, nhưng thực tế nhiều thói quen sử dụng sai cách đang khiến nồi cơm điện trở thành “kẻ ngốn điện” âm thầm, làm hóa đơn tiền điện tăng lên mà ít ai nhận ra.
Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là việc cắm cơm từ sáng sớm để đến chiều tối vẫn còn nóng hổi. Người dùng cho rằng đây là cách tiện lợi, vừa tiết kiệm thời gian, vừa đảm bảo bữa cơm luôn sẵn sàng. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), chế độ giữ ấm của nồi cơm điện vẫn tiêu thụ điện năng, dù ở mức thấp. Thời gian giữ ấm càng kéo dài thì lượng điện hao phí càng nhiều, chưa kể cơm dễ bị khô hoặc thiu. Giải pháp hợp lý là chỉ nên nấu cơm trước bữa ăn khoảng 30–45 phút, vừa đảm bảo cơm ngon vừa tránh lãng phí điện.
Không ít gia đình cũng mắc sai lầm trong việc chọn dung tích nồi. Thói quen mua nồi to “cho chắc” đôi khi lại phản tác dụng. Nồi càng lớn thì điện năng tiêu thụ càng cao, trong khi nhu cầu nấu ít sẽ khiến phần năng lượng bị lãng phí. EVN đưa ra gợi ý: với gia đình 2–4 người, nồi 1–1,5 lít là vừa đủ; từ 4–6 người có thể chọn nồi 1,6–2 lít; chỉ khi đông thành viên mới nên mua nồi lớn hơn. Việc lựa chọn phù hợp không chỉ tiết kiệm điện mà còn giúp cơm chín đều, ngon hơn.
Một chi tiết khác thường bị bỏ qua là vệ sinh nồi cơm điện. Sau thời gian sử dụng, mâm nhiệt, lòng nồi, van thoát hơi dễ bám cặn cơm hoặc bụi bẩn. Những lớp cặn này làm giảm hiệu suất truyền nhiệt, khiến nồi phải tốn nhiều điện năng hơn để làm chín cơm. Vì vậy, việc vệ sinh định kỳ và lau khô các bộ phận tiếp xúc điện trở thành cách tiết kiệm đơn giản nhưng hiệu quả.
Ngoài ra, nhiều người không biết rằng chỉ cần thay đổi thói quen nấu cơm cũng có thể giúp tiết kiệm tới 30% điện năng. Theo EVN, việc ngâm gạo trong nước ấm khoảng 10–15 phút trước khi bấm nút nấu sẽ giúp hạt gạo mềm hơn, cơm nhanh chín hơn. Không chỉ giảm điện năng tiêu thụ, mẹo nhỏ này còn giúp cơm dẻo và thơm hơn.
Nhìn từ những chi tiết tưởng chừng nhỏ nhặt, có thể thấy nồi cơm điện không hề “vô hại” trong hóa đơn tiền điện hàng tháng. Nếu biết cách sử dụng đúng, người dùng vừa giữ được chất lượng bữa ăn, vừa tiết kiệm đáng kể chi phí sinh hoạt.
Trong bối cảnh giá điện và nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng, việc thay đổi những thói quen đơn giản – nấu cơm sát giờ ăn, chọn nồi phù hợp, vệ sinh thường xuyên và ngâm gạo trước khi nấu – chính là chìa khóa để nồi cơm điện thực sự trở thành thiết bị “dùng hay”, thay vì âm thầm trở thành gánh nặng tiền điện cho gia đình.