Trẻ em đang tương tác với công nghệ số nhiều hơn bao giờ hết
YouTube vẫn là ứng dụng phổ biến nhất đối với trẻ em trên toàn cầu, trong khi WhatsApp đã vượt qua TikTok để giành vị trí thứ hai.
Trong thế giới kết nối ngày nay, trẻ em đang tương tác với công nghệ số nhiều hơn bao giờ hết. Các nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng trẻ em từ 8-10 tuổi dành trung bình sáu giờ mỗi ngày trên màn hình, trong khi trẻ vị thành niên (tuổi từ 11–14) trung bình khoảng chín giờ mỗi ngày.
Khi phần lớn cuộc sống của trẻ diễn ra trực tuyến, điều đặc biệt quan trọng đối với cha mẹ là hiểu được điều gì thu hút sự chú ý của con cái họ trên không gian số: Chúng tìm kiếm gì; chúng sử dụng nền tảng nào và xu hướng nào ảnh hưởng đến sở thích và hành vi của chúng.
Hàng năm, các xu hướng kỹ thuật số mới định hình cách trẻ em khám phá thế giới. Trong báo cáo năm nay, Kaspersky nhận thấy sự gia tăng quan tâm đến các công cụ AI . Mặc dù không có ứng dụng AI nào xuất hiện trong Top 20 ứng dụng được sử dụng nhiều nhất trong giai đoạn 2023-2024, nhưng “Character.AI” hiện đã lọt vào danh sách này, cho thấy trẻ em không chỉ tò mò về AI mà còn tích cực tích hợp AI vào cuộc sống số của mình.
Hơn 7,5% trong tổng số truy vấn tìm kiếm là về chatbot AI, dẫn đầu là những cái tên nổi tiếng như ChatGPT , Gemini và đặc biệt là Character.AI, một nền tảng cho phép người dùng tạo hoặc tương tác bắt chước các nhân vật hư cấu hoặc có thật. Điều này đánh dấu sự gia tăng mạnh mẽ so với năm ngoái: trong báo cáo 2023–2024, các truy vấn liên quan đến AI chỉ chiếm 3,19% trong tổng số tìm kiếm, tăng hơn gấp đôi trong năm nay.
Tuy nhiên, không phải mọi tương tác chatbot đều không có rủi ro. Một số chatbot có thể khiến trẻ em tiếp xúc với nội dung gây xúc động mạnh, thông tin sai lệch hoặc chủ đề không phù hợp với lứa tuổi, đặc biệt là khi được người dùng khác tạo ra hoặc tùy chỉnh.
Các ứng dụng công nghệ số ngày càng hấp dẫn
Vì các nền tảng này thường dựa vào nội dung do người dùng tạo và có thể thiếu sự kiểm duyệt chặt chẽ nên điều quan trọng là phải trao đổi cởi mở với trẻ em về cách chúng sử dụng các công cụ AI và thiết lập các ứng dụng dành cho cha mẹ kỹ thuật số, chẳng hạn như Kaspersky Safe Kids, giúp các gia đình luôn nhận thức, tham gia và được bảo vệ.
Mặc dù meme chỉ chiếm một phần nhỏ trong các tìm kiếm năm nay, chúng vẫn tiết lộ một tầng khác của văn hóa kỹ thuật số của trẻ em. Nhiều meme phổ biến nhất rơi vào cái gọi là "brainrot", một loại hài hước vô lý, hỗn loạn cố ý lan truyền qua các video ngắn.
Trong số những người mới tham gia thu hút sự chú ý của các nhà phân tích là Sprunki, một trò chơi trên trình duyệt theo nhịp điệu kết hợp âm nhạc và tương tác trực quan. Người chơi phải đánh nhịp đồng bộ với âm thanh nhịp độ nhanh, khiến trải nghiệm vừa nhập vai vừa hấp dẫn về mặt thể chất.
Thiết kế tươi sáng, hoạt hình và lối chơi gây nghiện đã khiến nó ngày càng phổ biến với khán giả trẻ tuổi. Điều này không chỉ được phản ánh trong các tìm kiếm trên Google mà còn trên YouTube, nơi Sprunki lọt vào top năm chủ đề trò chơi được tìm kiếm nhiều nhất, ngang hàng với những trò chơi được yêu thích lâu năm như Brawl Stars và Roblox.
Không có gì ngạc nhiên khi YouTube vẫn là ứng dụng Android được yêu thích, tăng từ 28,13% lên 29,77% trong năm qua.
WhatsApp vươn lên vị trí thứ hai với 14,72%, vượt qua TikTok (12,76%), trong khi Snapchat và Facebook tiếp tục giảm. Sự thay đổi này có thể phản ánh thói quen giao tiếp đang phát triển, trẻ em sử dụng ứng dụng trò chuyện thường xuyên hơn để chia sẻ liên kết, meme và video ngắn với bạn bè.
Nội dung video và trò chơi cũng vẫn là chủ đề phổ biến trong hành vi tìm kiếm của trẻ em. Các nền tảng như Netflix, Twitch và Disney+ vẫn giữ vững vị thế, trong đó các nền tảng giải trí thường trở thành mục tiêu của tội phạm mạng.
Đồng thời, trong thế giới trò chơi, trẻ em vẫn tiếp tục ưa chuộng Roblox, Minecraft và ngày càng ưa chuộng cổng thông tin Poki dựa trên trình duyệt, một cổng thông tin cung cấp hàng trăm trò chơi miễn phí, thường đơn giản, nhịp độ nhanh và có thể truy cập ngay lập tức trên trình duyệt.
Trao đổi cởi mở với trẻ em
“Khi cha mẹ dành thời gian để hiểu con mình đang xem, chơi hoặc tìm kiếm những gì, điều đó sẽ mở ra cánh cửa cho những cuộc trò chuyện có ý nghĩa và giúp xây dựng thói quen kỹ thuật số an toàn hơn, đáng tin cậy hơn. Các ứng dụng dành cho cha mẹ kỹ thuật số có thể là một công cụ hữu ích trong hành trình này, không chỉ để bảo vệ mà còn để duy trì sự tham gia”, Anna Larkina, chuyên gia về quyền riêng tư tại Kaspersky, chia sẻ.
Để bảo vệ trẻ em khỏi các mối đe dọa trực tuyến, các bậc cha mẹ nên:
• Duy trì giao tiếp cởi mở với trẻ em về những rủi ro tiềm ẩn trên mạng và thiết lập các hướng dẫn rõ ràng để đảm bảo an toàn cho trẻ.
• Bảo mật trải nghiệm chơi game bằng cách cài đặt giải pháp bảo mật đáng tin cậy, chẳng hạn như Kaspersky Premium, để ngăn chặn việc tải xuống tệp độc hại.
• Hãy cập nhật thông tin về các mối đe dọa mới nổi và chủ động giám sát các hoạt động trực tuyến của trẻ em để tạo ra một môi trường số an toàn hơn.
• Giới thiệu cho trẻ em những kiến thức cơ bản về an ninh mạng bằng các công cụ giáo dục như Kaspersky Cybersecurity Alphabet, một cuốn sách có thể tải xuống miễn phí, giải thích các khái niệm chính, quy tắc vệ sinh an ninh mạng và cách tránh gian lận.
• Sử dụng các ứng dụng quản lý trẻ em thời đại số như Kaspersky Safe Kids để bảo vệ trẻ em cả khi trực tuyến và ngoại tuyến, quản lý thời gian sử dụng màn hình, chặn nội dung không phù hợp và theo dõi vị trí của trẻ để trẻ an tâm hơn.