Đánh thuế chuyển nhượng vàng miếng là phù hợp, đưa thị trường về đúng bản chất

Chiều 19/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Một trong những nội dung được nhiều đại biểu Quốc hội tham gia thảo luận là việc đánh thuế 0,1% trên mỗi lần chuyển nhượng vàng miếng.

Theo cơ quan soạn thảo, việc đánh thuế là cần thiết nhằm quản lý chặt hoạt động kinh doanh vàng, ngăn ngừa đầu cơ và thu hút nguồn lực lớn trong xã hội tham gia vào nền kinh tế.

Việc thu thuế với vàng miếng không gây trùng thuế

Tham gia góp ý, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) nêu rõ, việc thu thuế với mỗi lần chuyển nhượng vàng miếng là vấn đề rất mới. Bởi lẽ, khi rà soát thông lệ quốc tế, chưa có quốc gia nào thu thuế đối với vàng miếng giống như đề xuất của Việt Nam.

Song, ông An cho rằng, đề xuất này là hợp lý nếu xét tới đặc thù riêng của nước ta trong quản lý thị trường vàng - một lĩnh vực rất khó.

Theo đại biểu Trịnh Xuân An, ở Việt Nam, rất khó phân định đâu là đầu cơ, đâu là tiết kiệm, đâu là tích lũy vàng. Nhiều đại biểu cũng đã phân tích rằng thị trường vàng có nhiều vấn đề phức tạp và chúng ta đã phải ban hành nhiều quyết sách của Quốc hội, của Trung ương để xử lý.

"Với đặc điểm đặc thù như của Việt Nam, tôi cho rằng quy định thu thuế đối với vàng miếng là một chính sách phù hợp, góp phần cùng các công cụ khác quản lý và điều tiết thị trường này về đúng bản chất", ông An nói.

Đại biểu Trịnh Xuân An phát biểu (Ảnh: Media Quốc hội).

Ông An cho rằng, việc người dân thức đêm, dậy sớm từ 3h sáng xếp hàng đi mua vàng, mua hẳn theo cây rồi khi không mua được vàng miếng thì lại chuyển sang mua vàng nhẫn ép vỉ thì không thể gọi đó là tiết kiệm.

"Những hiện tượng như vậy mang màu sắc đầu cơ, rất khó phân biệt. Do đó, cần có chính sách phù hợp với đặc thù Việt Nam và tôi đồng tình với hướng quy định này", ông An nhấn mạnh.

Trong khoản 11 Điều 3 dự thảo Luật quy định chỉ áp dụng đối với vàng miếng, không áp dụng với vàng nhẫn. Tuy nhiên, dự thảo giao Chính phủ quy định "ngưỡng vàng miếng". Ông An đề nghị điều chỉnh lại thành ngưỡng giá trị giao dịch vàng miếng, ví dụ như giao dịch đến 200 triệu đồng/lần hoặc 1 tỷ đồng/năm.

Đại biểu cũng chỉ ra, dự thảo Luật giao Chính phủ quy định thời điểm xác định thuế, bảo đảm phù hợp với thị trường vàng. Tuy nhiên, hiện nay sàn giao dịch vàng của chúng ta chưa vận hành, do đó những tiêu chí này phụ thuộc rất lớn vào công tác quản lý thị trường vàng. Vì vậy, cần có quy định thật cụ thể để có thể thu được ngay mức thuế 0,1%, thậm chí còn hơn.

Ông An đề nghị việc điều chỉnh thuế suất phải do Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, trên cơ sở Chính phủ báo cáo. "Không nên để Chính phủ tự điều chỉnh thuế suất trong lĩnh vực rất nhạy cảm như thế này", ông An nói và khẳng định, việc quy định thu thuế đối với vàng miếng không gây trùng thuế, không ảnh hưởng đến việc tiết kiệm của người dân, và rất phù hợp với đặc thù quản lý vàng tại Việt Nam.

Thu lợi nhuận từ chuyển nhượng, đầu cơ vàng miếng thì phải đánh thuế

Cũng góp ý về nội dung này, đại biểu Trần Kim Yến (đoàn Tp.HCM) cho rằng, đa phần người dân coi vàng như là tài sản tích lũy do tiết kiệm được mà có, chắt góp được trong cái quá trình sinh hoạt đời sống hàng ngày.

"Họ có thể mua để tiết kiệm từ 5 phân, 1 chỉ, tích lũy để dành dự phòng cho những sự cố xảy ra trong cuộc sống. Có thể là phòng khi ma chay, cưới hỏi, ốm đau, họ bán ra để có chi phí cho những việc này", bà Yến nói.

Đại biểu Trần Kim Yến (Ảnh: Media Quốc hội).

Đại biểu Yến cũng cho rằng, vàng có thể mua được từ khoản tiết kiệm, tức là sau khi đã trừ thuế. Nay khi bán vàng lại tiếp tục bị đánh thuế. "Đây có phải là thuế chồng thuế hay không?", nữ đại biểu đặt câu hỏi.

Theo bà Yến, việc đánh thuế vào khoản tiết kiệm từ vàng của người dân có thể không mang ý nghĩa nhân văn, ý nghĩa xã hội về mặt quản lý kinh tế.

"Chúng ta đang cố gắng làm sao để đánh thuế vào đối tượng đầu cơ, lũng đoạn thị trường và mong muốn ổn định thị trường vàng. Nhưng với thuế suất chỉ 0,1% thì có thể chưa đủ để ngăn chặn việc đầu cơ trong mua bán vàng, không đáng kể so với mức lãi mà giới đầu cơ có thể thu được từ hoạt động kinh doanh này", bà Yến nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Ảnh: Media Quốc hội).

Trong khi đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, với những người kiếm lợi nhuận từ chuyển nhượng, đầu cơ vàng miếng thì phải đánh thuế. Song ông Hòa cho rằng mức thuế 0,1% đối với những người này "không là gì". Do đó, vị đại biểu đề nghị xem xét lại việc đánh thuế đối tượng này, điều tiết lại thu nhập để hạn chế việc đầu cơ làm mất ổn định thị trường.

Còn đối với những người mua vàng để dự trữ, tích lũy sau này cho con cháu hoặc phòng khi có ốm đau bệnh hoạn thì đề nghị không đánh thuế chuyển nhượng.

"Họ đâu có sản xuất kinh doanh? Họ mua bán dự trữ, có điều kiện người ta mua, tại vì vàng rất dễ mua bán với nhau. Do đó, cần cân nhắc việc đánh thuế trong trường hợp này", đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu.