Bộ Công thương cho biết đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tháo gỡ gần 500 container chè bị ách tắc tại cảng Karachi (Pakistan), gây thiệt hại lớn cho xuất khẩu và ảnh hưởng trực tiếp đến người trồng chè trong nước.
Theo báo cáo của Thương vụ Việt Nam tại Pakistan và Đại sứ quán Việt Nam tại Pakistan, nguyên nhân chủ yếu là đứt gãy vận chuyển đường bộ giữa Pakistan và Afghanistan, trong bối cảnh Pakistan áp dụng các biện pháp kiểm soát mới với vận tải quá cảnh. Trong khi phần lớn các lô chè Việt Nam xuất sang Afghanistan qua trung chuyển tại Karachi.
Hiện tại, cảng Karachi tồn đọng khoảng 11.000 container hàng trung chuyển sang Afghanistan, cùng với khoảng 25.000 container hàng nhập khẩu và 15.000 container hàng xuất khẩu của Pakistan chưa thể giải phóng do các hiệp hội vận tải tạm dừng hoạt động để phản đối chính sách xử phạt phương tiện và lái xe. Tình trạng này khiến doanh nghiệp Việt Nam chịu chi phí lưu container, lưu bãi cao, tiềm ẩn nguy cơ giảm chất lượng hàng hóa và ảnh hưởng dòng tiền, khả năng trả nợ ngân hàng và sinh kế của người trồng chè.
Bộ Công thương đã chỉ đạo Thương vụ Việt Nam tại Pakistan làm việc trực tiếp với cơ quan cảng vụ, hải quan và các đầu mối liên quan để tìm giải pháp tháo gỡ đặc biệt cho hàng chè Việt Nam. Đồng thời, phối hợp với Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam gửi công hàm tới các cơ quan chức năng Pakistan, đề nghị tạo điều kiện thuận lợi, linh hoạt trong xử lý các lô hàng.
Đại sứ quán Việt Nam tại Pakistan cũng đã làm việc với Bộ Thương mại Pakistan, trong đó có Thứ trưởng phụ trách Afghanistan và Trung Á, để đề nghị không áp dụng máy móc các biện pháp tạm dừng quá cảnh, bảo đảm lợi ích chính đáng cho doanh nghiệp Việt Nam và duy trì quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại giữa hai nước.
Theo số liệu từ Cục Hải quan, tháng 10/2025, Việt Nam xuất khẩu 12,1 nghìn tấn chè, trị giá hơn 21 triệu USD, giảm lần lượt 16% về lượng và 18,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 10 tháng năm 2025, xuất khẩu chè đạt hơn 109 nghìn tấn, trị giá gần 189 triệu USD, giảm 10% về lượng và 11% về trị giá. Giá xuất khẩu bình quân trong 10 tháng đạt 1.725 USD/tấn, giảm nhẹ 1,03%.
Nguyên nhân chủ yếu của đà giảm đến từ thị trường lớn nhất là Pakistan. Trong 10 tháng, xuất khẩu chè sang thị trường này đạt 38,5 nghìn tấn, trị giá gần 75 triệu USD, giảm 8,2% về lượng và 14,3% về trị giá. Pakistan hiện chiếm hơn 35% tổng lượng và gần 40% tổng trị giá xuất khẩu chè của Việt Nam, nên mức sụt giảm tại thị trường này tác động mạnh đến toàn ngành.
Một số thị trường lớn khác như Nga, Hoa Kỳ, Indonesia cũng ghi nhận mức giảm tương tự trong tháng 10 và cả 10 tháng năm 2025.
Trái ngược với bức tranh chung, thị trường Trung Quốc ghi nhận tăng trưởng tích cực. Tháng 10/2025, xuất khẩu chè sang Trung Quốc tăng 48,5% về lượng và 35,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Tính chung 10 tháng, xuất khẩu sang thị trường này tăng 1,9% về lượng và 6% về trị giá, qua đó duy trì vị trí là thị trường xuất khẩu chè lớn thứ ba của Việt Nam.
Điểm nhấn đáng chú ý nhất lại đến từ Thái Lan. Theo dữ liệu của Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng nhập khẩu chè của Thái Lan giảm 12%, chỉ còn 13,2 nghìn tấn. Tuy nhiên, lượng chè nước này nhập từ Việt Nam lại tăng nhẹ 0,4%, trong khi trị giá nhập khẩu tăng tới 71,7% so với cùng kỳ năm 2024. Nhờ đó, thị phần chè Việt Nam tại Thái Lan tăng mạnh, chiếm 34,24% về lượng và 15,47% về trị giá, cao hơn đáng kể so với mức 29,99% và 13,42% của cùng kỳ năm trước.
(Tổng hợp)
