Đặt nền móng
Ngày 6/6, tại TPHCM, Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Diễn đàn Quản lý nguồn nước trong sản xuất công nghiệp Việt Nam 2025.
Phát biểu tại diễn đàn, ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường - cho biết, ngày càng nhiều doanh nghiệp lựa chọn con đường phát triển xanh , mạnh dạn đầu tư vào các giải pháp xử lý nước thải tiên tiến , tiệm cận với công nghệ của những quốc gia phát triển.
Ông Hồ Kiên Trung - Phó Cục trưởng Cục Môi trường - phát biểu tại diễn đàn.
Tỷ lệ khu công nghiệp xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt chuẩn môi trường không ngừng tăng lên, kiểm soát ô nhiễm môi trường, minh bạch hóa dữ liệu và thúc đẩy sự tuân thủ của doanh nghiệp. Những thay đổi tích cực này không chỉ góp phần giảm thiểu tối đa các sự cố môi trường, mà còn đặt nền móng cho một môi trường đầu tư kinh doanh hiện đại và thân thiện.
Tuy nhiên, dù đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn còn nhiều thách thức, như tỷ lệ nước thải công nghiệp được xử lý còn chưa đồng đều và toàn diện. Ông Kiên dẫn báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy, cả nước hiện có 94,1% khu công nghiệp đang hoạt động đã xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, ở cụm công nghiệp, con số này mới chỉ dừng lại ở mức 31,5%.
Theo ông Phan Thế Dương - Phòng Quản lý chất thải Cục Môi trường, với các điều chỉnh linh hoạt, Nghị định 05/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 08/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường, không chỉ tháo gỡ nhiều nút thắt trong thực tiễn quản lý môi trường, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, địa phương và các dự án đầu tư phát triển xanh.
Các chính sách này không chỉ dừng lại ở việc khuyến khích đầu tư ban đầu mà còn mang lại lợi ích kinh tế lâu dài và nâng cao vị thế của doanh nghiệp trong bối cảnh phát triển bền vững. Với chính sách này, doanh nghiệp được hưởng ưu đãi về đất đai , ưu đãi vay vốn đầu tư từ Quỹ Bảo vệ môi trường, ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu.
Doanh nghiệp chủ động
Bà Phạm Thị Trúc Thanh - Giám đốc Phát triển Bền vững Công ty TNHH Nhà máy Bia Heineken Việt Nam - cho biết, là một trong những ngành sử dụng nước nhiều nhất, đơn vị phải đối mặt với thách thức kép là vừa đảm bảo hiệu quả vận hành, vừa bảo vệ nguồn nước cho hệ sinh thái và cộng đồng.
100% nước thải của một doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn loại A trước khi trả về môi trường.
Bà Nguyễn Trâm Anh - Quản lý dự án quốc gia Chương trình khu công nghiệp sinh thái toàn cầu Việt Nam (GEIPP) - UNIDO - thông tin, dù tiềm năng để tái sử dụng, tuần hoàn nước là rất lớn nhưng chúng ta vẫn chưa có khung tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể cho tái sử dụng, tuần hoàn nước.
Chẳng hạn, tại Khu công nghiệp Amata, mỗi năm thải ra khoảng 21 triệu m3 nước thải đạt chuẩn loại A, hoàn toàn có thể dùng để tưới cây. Tuy nhiên, do chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể cho việc sử dụng nước thải tái chế, nên dù pháp luật khuyến khích, doanh nghiệp vẫn gặp khó khi triển khai. Bên cạnh đó, chi phí xử lý nước thải đạt chuẩn để tưới cây hiện khoảng 3.500 đồng/m3 - cao hơn cả chi phí dùng nước sạch, khiến nhiều doanh nghiệp còn e dè.
Ông Vũ Đức Giang - Chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam (VITAS) - cũng nhận định, thách thức lớn nhất của ngành dệt may là quản lý nguồn nước, xử lý nguồn nước và xả thải. Để giải quyết thách thức này, ông Giang cho rằng cần lựa chọn công nghệ phù hợp.
“Chúng tôi không chờ áp lực từ Chính phủ. Khách hàng toàn cầu chính là áp lực lớn nhất. Nếu không đạt tiêu chuẩn, doanh nghiệp sẽ bị loại khỏi sân chơi. Đó là lý do nhiều doanh nghiệp trong ngành đã chủ động thay đổi. Điển hình như Tổng công ty May Việt Tiến - từ chỗ sử dụng than, củi để vận hành nồi hơi, đã chuyển sang sử dụng nồi hơi điện trong suốt 5 năm qua. Dù chi phí tăng khoảng 15%, đổi lại doanh nghiệp được gắn thẻ xanh từ Nike, đạt chứng nhận môi trường và đảm bảo không gian làm việc trong lành cho người lao động”, ông Giang nói.
