Sáng 4/11, Hội nghị Hợp tác song phương Việt Nam - Ireland về chuyển đổi hệ thống nông nghiệp, thực phẩm đã được tổ chức nhằm đánh giá kết quả hợp tác thời gian qua và định hướng những bước đi mới trong quan hệ đối tác giữa hai nước, hướng tới thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững (SDG) của Liên hợp quốc đến năm 2030.
Phát biểu tại sự kiện, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh: “Chúng ta gặp nhau trong bối cảnh toàn cầu đang đối diện với những thách thức mang tính hệ thống như khủng hoảng khí hậu, gia tăng rủi ro thiên tai, biến động chính trị, kinh tế quốc tế và áp lực đảm bảo an ninh lương thực, dinh dưỡng cho 10 tỷ dân vào năm 2050. Vì vậy, nông nghiệp thế giới buộc phải thay đổi cách sản xuất, phân phối và tiêu dùng thực phẩm, chuyển từ mô hình tăng sản lượng sang tăng giá trị và tính bền vững”,
Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
Ông Tuấn cho rằng, mô hình nông nghiệp Ireland có ba đặc điểm nổi bật mang ý nghĩa tham khảo quan trọng cho Việt Nam. Trước hết là cách tiếp cận hệ thống (systems approach), trong đó mọi chính sách và chuỗi giá trị đều gắn kết giữa sản xuất, chế biến, phân phối, tiêu dùng và tái tạo tài nguyên.
Tiếp theo là liên kết đa tác nhân, huy động sự phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp, nông dân và viện nghiên cứu trong hoạch định và triển khai chính sách. Cuối cùng là cơ chế đo lường minh bạch và dựa trên bằng chứng, điển hình là Origin Green, chương trình chứng nhận bền vững quốc gia cho toàn bộ ngành thực phẩm Ireland do Hội đồng thực phẩm Bord Bia triển khai, với hơn 55.000 nông trại và 300 doanh nghiệp tham gia.
“Chính nhờ đó, dù chỉ có hơn 5 triệu dân, Ireland vẫn xuất khẩu thực phẩm tới hơn 180 quốc gia với giá trị trên 18 tỷ euro mỗi năm, đồng thời duy trì các tiêu chuẩn môi trường và phúc lợi động vật hàng đầu châu Âu”, ông Tuấn cho biết.
Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định, Việt Nam coi nông nghiệp là trụ cột kinh tế, đảm bảo sinh kế cho hơn 60% dân số và đóng góp gần 12% GDP. Hiện Việt Nam đang triển khai nhiều chính sách trọng điểm như Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, Kế hoạch hành động quốc gia về chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm đến năm 2030 và Đề án phát triển 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với cam kết Net Zero 2050.
Bà Deirdre Ní Fhallúinn - Đại sứ Ireland tại Việt Nam bày tỏ niềm tự hào khi Ireland đồng hành cùng Việt Nam trong ứng phó các thách thức toàn cầu về nông nghiệp và thực phẩm, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm trong phát triển nông nghiệp xanh, thông minh và phát thải thấp.
Bà Deirdre Ní Fhallúinn - Đại sứ Ireland tại Việt Nam.
“Ireland hiện xếp thứ hai thế giới về Chỉ số An ninh Lương thực Toàn cầu năm 2023, với khoảng 90% sản phẩm thịt và sữa được xuất khẩu. Chúng tôi tự hào về uy tín quốc tế trong sản xuất thực phẩm chất lượng cao, an toàn và bền vững – điều được thể hiện qua chương trình Origin Green và chiến lược Tầm nhìn Lương thực, Thực phẩm 2030”, bà nói.
Cũng như Ireland, Việt Nam đã trở thành một trong những nhà sản xuất và xuất khẩu lương thực hàng đầu thế giới, là “vựa lúa” lớn và nguồn cung quan trọng của cà phê, thủy sản và gia vị. Dù còn nhiều thách thức, Việt Nam thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc xây dựng hệ thống lương thực, thực phẩm minh bạch, có trách nhiệm và bền vững hơn.
Từ những điểm tương đồng về tầm nhìn và định hướng, hai bên nhất trí tăng cường hợp tác song phương trong chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm. “Chúng tôi coi Quan hệ Đối tác Nông nghiệp và Thực phẩm Ireland - Việt Nam là nền tảng hợp tác đa bên, kết nối cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức xã hội, khu vực tư nhân và các đối tác quốc tế nhằm tìm kiếm giải pháp và sáng kiến hỗ trợ triển khai Kế hoạch hành động quốc gia về Chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững (NAP-FST) tại Việt Nam đến năm 2030,” bà Fhallúinn khẳng định.
Chia sẻ về quá trình triển khai Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững (FST-NAP), ông Trần Văn Thể - Chuyên gia kỹ thuật cao cấp của FST-P, cho biết ngành nông nghiệp Việt Nam đang chuyển đổi mạnh mẽ từ “sản xuất nông nghiệp” sang “kinh tế nông nghiệp”, tập trung nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững theo chuỗi giá trị.
Ông Trần Văn Thể - Chuyên gia kỹ thuật cao cấp của FST-P.
Trong khuôn khổ hợp tác với Ireland, thời gian tới, hai bên sẽ đẩy mạnh hỗ trợ Ban chỉ đạo, nhóm kỹ thuật và Văn phòng điều phối FST-NAP; tổ chức các đối thoại song phương, đa phương và tham gia diễn đàn khu vực, toàn cầu về chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm; tăng cường hỗ trợ kỹ thuật thông qua tổng kết mô hình thành công, nghiên cứu cơ sở khoa học phục vụ hoạch định chính sách; kết nối doanh nghiệp, mở rộng thị trường và hỗ trợ thí điểm các kế hoạch hành động cấp tỉnh.
Ngoài ra, hợp tác sẽ chú trọng đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và chuyển giao các mô hình, công nghệ tiên tiến như nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, giảm thất thoát lãng phí lương thực, chuyển đổi số, giám sát, truy xuất nguồn gốc theo tiêu chuẩn EU và quốc tế.
Sự kiện đánh dấu bước tiến mới trong quan hệ đối tác Việt Nam - Ireland, mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng hướng tới nền nông nghiệp xanh, có trách nhiệm và phát triển bền vững, góp phần thực hiện các cam kết toàn cầu về chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm đến năm 2030.
