Mới đây, Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường có văn bản số 35/CV-IEER ngày 26/5/2025 gửi Thủ tướng chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Thành ủy TP.HCM kiến nghị về thực hiện số hoá giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ hồng).
Theo văn bản, Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường kiến nghị Chính phủ và cơ quan có thẩm quyền định hướng số hóa khi cấp sổ hồng, thay vì cấp sổ theo cách truyền thống lâu nay.
Viện này cho rằng, trong xu thế mới đất nước ta đang chuyển mình để hòa nhập với thế giới số, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn trong phát triển khoa học, công nghệ, trí thức. Đây là điều tất yếu mà một đất nước muốn phát triển thịnh vượng, không thể thiếu.
Để thuận tiện hơn cho người dân và tốt hơn cho công tác quản lý Nhà nước về quản lý đất đai một cách hệ thống, trong đó có hàng triệu sổ hồng đang cấp bằng giấy nên được định hướng chuyển đổi số bằng định danh thửa đất, tờ bản đồ tích hợp vào số căn cước công dân chủ sở hữu trên cả nước để quản lý, xác lập chủ sở hữu và cấp sổ hồng trên không gian số.
Điều này còn có mục tiêu làm dữ liệu nền cho các công tác quản lý Nhà nước khác, trong đó có việc quản lý quy hoạch, xây dựng và thu thuế bất động sản khi chuyển dịch thậm chí tránh làm giả giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Phù hợp quy định trong luật đất đai 2024 về hệ thống thông tin quốc gia về đất đai và cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai.
Thông tin trên đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm và bàn luận từ phía người dân. Chị Hoàng Thảo bày tỏ băn khoăn: “Nếu chuyển sang sổ điện tử, trong trường hợp chuyển nhượng nhưng hệ thống chưa kịp cập nhật ngay dễ rủi ro cho người mua".
Ở góc độ khác, chị Dương chia sẻ: “Tôi vẫn cảm thấy yên tâm hơn khi cầm trên tay cuốn sổ hồng bản giấy. Nhất là khi đi mua bán nhà đất, bên bán đưa ra sổ giấy thì mình có thể kiểm tra ngay được bằng mắt thường”.
Một ý kiến khác đến từ chị Thanh: “Rất đồng tình với kiến nghị để giảm bớt giấy tờ, thủ tục rườm rà, giúp người dân đỡ phải mang theo nhiều hồ sơ. Tuy nhiên, quá trình số hóa và cập nhật thông tin cần được thực hiện đồng bộ, chính xác, để tránh xảy ra sai lệch dữ liệu hay những rủi ro phát sinh trong giao dịch sau này”.
Trước đó vào đầu năm 2023, một loại giấy tờ quan trọng là sổ hộ khẩu giấy cũng đã được thay thế bằng sổ hộ khẩu điện tử, đây là bước tiến vượt bậc trong chuyển đổi số ở nước ta. Thay vì cầm nhiều giấy tờ như trước đây, người dân hiện tại khi làm thủ tục hành chính chỉ cần xuất trình căn cước công dân gắn chíp, các cơ quan chức năng sẽ tra cứu được thông tin cần thiết.
Theo tìm hiểu, việc số hóa giấy tờ liên quan đến đất đai cũng là xu hướng đang được nhiều quốc gia áp dụng như Thụy Điển, Singapore, Úc...Các quốc gia này đã số hóa quyền sử dụng đất để tăng cường minh bạch, hiệu quả và giảm thiểu tranh chấp đất đai.
Còn tại Ấn Độ, theo tờ The Times of India, nước này đang triển khai giai đoạn thí điểm của dự án 'Naksha' tại Chandigarh, nhằm số hóa và hiện đại hóa hồ sơ đất đai đô thị, qua đó thúc đẩy tính minh bạch và nâng cao hiệu quả hành chính. Dự án được kỳ vọng sẽ giảm tranh chấp đất đai, hỗ trợ quy hoạch đô thị hiệu quả hơn, đơn giản hóa các giao dịch bất động sản…
